Not : Kuvvet ve Hareket konusu adı altında esasen göreceğimiz konu Basit Makinelerdir. İlk açıklamamızı Kuvvet ve Hareket üzerinde yaptığımıza göre Basit Makinelere geçebiliriz.
BASİT MAKİNELER
BASİT MAKİNELER NEDİR ?
Basit makineler, kuvvetten kazanç sağlamak,
yoldan kazanç sağlamak, kuvvetin yönünü değiştirmek, işin yapılma hızını
değiştirmek ya da bir enerji türünü başka bir enerji türüne dönüştürmek
amaçlarıyla kullanılabilir.
Evet genel tanımı bu şekildedir arkadaşlar , yani bir işi yapmanın kolay/basit yolu basit makinelerle yapılır.
Bu adam normalde kütüğü kaldırmak için çok daha fazla kuvvet uygulamalıydı , eğer ağacı ve ipi kullanmasaydı , burada ilkel bir makara sistemi kurarak işini kolaylaştırmakta , yani basit makine oluşturmaktadır. Bir çok basit makine örneği ve sistemi mevcuttur, örneğin : tahteravalli
Kaldıraçlar
Adındanda anlaşılacağı üzere birşeyi kaldırma sistemi , taherevalli gibi , kaldırgaç kökünden türemiş ve kısalmıştır.
Üzerine binip yukarı aşağı eğlendiğimiz bu sistem , fizikteki Basit Makine konusunun Kaldıraç bölümünün ilkel ve temel birimidir.
Kaldıraçlar az kuvvet ile büyük yükleri kaldırmak için kullanılır. Yük kolu ile kuvvet kolu uzunlukları eşitse, uygulanan kuvvet yük kadar olur. Kuvvet kolu ne kadar büyükse, yükü kaldırmak için harcanacak kuvvet o kadar az olur. Yani dünyayı bu destek kolunun bir ucuna koysak ve kullandığımız çubuk çok dayanıklıysa , bizim çok çok uzaktan kuvvet uygulamamız lazımki dünyayı kaldıralım , Arşimetin de dediği gibi '' Bana bir kaldıraç verin , Dünyayı kaldırayım.''
Formülü de şu şekildedir : '' Kuvvet x Kuvvet kolu = Yük x Yük kolu , bunu ezberlemeyin , mantığını beyninize yerleştirin.
Eğik Düzlem
Bir yükü, ağırlığından daha küçük kuvvetle yukarıya kaldırmak işlemiyle kullanılır.
Eğik düzlem resminde, A noktasındaki cismi C noktasına çıkarmak için yapılan iş, aynı cismi B noktasından C noktasına çıkarmak için yapılan işe eştir. Buna göre:
WAC = WBC denilebilir.
Az bir kuvvetle yükü C noktasına çıkarmak için;
* Eğik düzlem boyu uzatılabilir.
* Eğim açısı küçültülebilir.
Eğim açısı büyürse/eğik düzlemin boyu kısalırsa, daha çok kuvvet gerekir.
Makaralar
İş yapma kolaylığı sağlayan basit makinelerden biri makaradır. 3 çeşit makara vardır:
* Sabit makaralar
* Hareketli makaralar
* Palangalar
Sabit Makaralar
Sabit makaralarda yalnız makara döner. Bir yere monte edilmiş şekilde kullanılan makaralardır. Kullanımda kuvvetin yönünü değiştirme özelliği vardır. Bu makaralar kuvvetten kazanç sağlamazlar. Yükü kaldırmak için yüke eşit bir kuvvet kullanılır. 50 N yükü kaldırmak için ipin ucunu 50 N kadar çekmek gerekir.
Hareketli Makaralar
Hareketli makaralarda yük, serbest olan makaraya bağlanır. Formül, "Kuvvet = Yük/ip sayısı" dır.
Palangalar
Palanga, az kuvvetle çok yük kaldırmak için kullanılan makaralar kombinasyonudur. Sabit makaraya, aynı gövdeye bağlı bir veya daha fazla hareketli makaranın ilâve edilmesiyle meydana gelir.
Bu sistemlerde kuvvet bölünerek yükün bir kısmının sabit makaralara taşıtılmasıyla uygulanacak kuvvet azaltılabilir. Palangalarda yükü kaldıracak kuvvet, yükün ağırlığının makara sayısına bölümü ile hesaplanır. Palangalarda kuvvet kazancı hareketli makaralara etki eden ip sayısına eşittir. Palangalarda uygulanacak kuvvet hesaplanırken hareketli makaraların ağırlıkları da hesaba katılır. Palangalarda kuvvetten kazanç vardır.
Kaynakça :
* https://tr.wikipedia.org/wiki/Basit_makine
* https://www.google.com.tr/search?q=basit+makineler&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjo44nX8enNAhVIPRQKHYFDAJMQ_AUICCgB&biw=1441&bih=770
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder